از آنجا که عمده مبادلات تجاری میان کشورها از طریق حمل و نقل دریایی صورت میگیرد، توجه به صنعت دریایی به دلیل اهمیت ویژه آن در پیشرفت و توسعه اقتصادی کشور ضروری است. سازههای دریایی گوناگون با هدف استفاده حداکثری از امکانات دریاها ساخته میشوند که نوع مصالح استفاده شده در آنها از جهت مقاومت و ماندگاری این سازهها در محیطهای آبی باید با دقت بالایی انتخاب شوند. فلز آلومینیوم به دلیل مقاومت بالا، وزن کم، خاصیت ضدخورندگی و… در صنعت دریایی کاربرد گستردهای دارد. در ادامه مقاله به شرح بیشتر اهمیت استفاده از آلومینیوم در حوزههای مختلف صنعت دریایی پرداختهایم.
صنعت دریایی شامل چه حوزههایی میشود؟
از جمله مهمترین صنایع هر کشوری، صنعت دریایی آن است که به فرآوری و تولید ناوهای گوناگون و تمام ابزار و نیازمندیهای مرتبط با ناو، ناوبری، دریانوردی، خدمات دریایی و ماهیگیری میپردازد. کشور ایران به دلیل برخورداری از حدود 5800 کیلومتر خط ساحلی و دریاها در شمال و جنوب، جزو کشورهای صاحب دریا محسوب میشود. در نتیجه بهرهبرداری مناسب از صنایع دریایی میتواند موجبات توسعه و پیشرفت اقتصادی کشور را به همراه داشته باشد. صنایع دریایی شامل حوزههای گوناگونی است که برخی از آنها عبارتند از:
- حمل و نقل دریایی؛
- ساخت و تعمیر کشتی؛
- صنايع فراساحل؛
- انرژیهای تجدید پذیر؛
- صنايع دريايی نظامی؛
- تأمین مواد و تجهیزات؛
- گردشگری دريايی؛
- شیلات و صنايع وابسته.
آلومینیوم و صنعت دریایی
اگرچه آلومینیوم در پوسته زمین فراوان است (حدود 18%)، اما این عنصر در حالت آزاد خود بسیار نادر بوده و زمانی گرانبهاتر از طلا بوده است. پس از ابداع روشهای استخراج آن، آلومینیوم به فلزی پرمصرف در صنعت مبدل شد. آلومینیوم خالص، نرم و ضعیف است، اما میتواند آلیاژهایی را با مقادیر کمی از مس، منیزیوم، منگنز، سیلیکون و دیگر عناصر بوجود آورد که ویژگیهای مفید گوناگونی دارند.
تا قبل از قرن 19 میلادی، مصالح اصلی در ساخت سازههای به کارگرفتهشده در صنعت دریایی را عمدتا چوب، انواع فلزات مانند آهن و فولاد و بتنها تشکیل میدادند؛ اما پس از آن با کشف مزایای بیشمار آلومینیوم، این فلز به یکی از کاربردیترین مصالح ساختوساز دریایی مبدل شد و میتوان گفت پیشرفت صنعت دریایی بهدنبال استفاده از آلومینیوم در این صنعت رقم خورد.
از پروفیل آلومینیوم جهت ساخت تجهیزات دریایی و انواع شناورها، کشتی های کروز و مسافرتی، انواع شناورهای ماهیگیری و تفریحی استفاده می شود. کامپوزیتهای آلومینیومی نیز یکی دیگر از مصالح کاربردی در ساخت انواع تجهیزات صنعت دریایی به شمار میروند.
ریختهگری آلومینیوم در صنعت دریایی
فرآیند ریختهگری یکی از فنون شکلدهی به فلزات از جمله آلومینیوم است که در صنعت دریایی کاربردهای گستردهای دارد. روشهای ریختهگری آلومینیوم متداول در صنعت دریایی عبارتند از: ریختهگری گرانشی، ریختهگری تحت فشار، ریخته گری ماسهای. هر کدام از این روشها با توجه به ساختار قطعه مورد نظر کاربرد دارند.
فرآیند ریختهگری آلومینیوم نسبت به دیگر روشهای شکلدهی فلزات مانند آهنکاری، جوشکاری، قالبزنی، اکستروژن و … از مزایای بیشتری برخوردار است. مزیتهای فرآیند ریختهگری آلومینیوم شامل موارد زیر میباشد:
- برخی شکلدهیهای خاص میلهای، لولهای، صفحهای و … به دلیل خواص فیزیکی فلز مورد نظر، تنها از روش ریختهگری قابل انجام میباشند.
- روش ریختهگری بهترین روش برای تولید سریع تیراژ بالا از اشکال مختلف فلز آلومینیوم است.
- برخی از آلیاژهای سبک آلومینیوم به دلیل مقاومت ویژه و نقاط ضعف، فقط با این روش قابل تولید هستند.
آلومینیوم تهیه شده به روش ریختهگری در ساخت قطعات دریایی زیر استفاده میشود:
- واحد فرمان خودکار
- عایقها، دستگیره، براکتها، روکش و سایر یراق آلات قایق
- محفظه لوازم الکترونیکی دریایی
- موتورهای دریایی
- مبدل های حرارتی
مزایای بهکارگیری آلومینیوم در صنعت دریایی
تا به اینجا از اهمیت استفاده از فلز آلومینیوم در صنعت دریایی گفتیم؛ اما در ادامه به بررسی مزیتهای فلز آلومینیوم که باعث برتری آن نسبت به سایر مصالح در صنعت دریایی شده است، میپردازیم.
- سبک بودن فلز آلومینیوم و کاهش وزن کلی سازه
فلز آلومینیوم جزو فلزات سبک بهشمار میآید و وزن سازه مورد نظر را بدون کاهش استحکام آن، به شکل چشمگیری کاهش میدهد.
- مقاومت زیاد و نسبت استحکام بالا به وزن
وزن آلیاژهای آلومینیومی از سایر آلیاژهای فلزی کمتر است؛ ولی در برخی مواقع از استحکام بالاتری نسبت به آنها برخوردار است. در کل نسبت استحکام بالای آلومینیوم نسبت به وزن آن مورد توجه قرار گرفته است.
- خواص ضدخوردگی
آلومینیوم فلزی فعال است که فرایند اکسید شدن در آن به سرعت رخ میدهد که برای اکثر فلزات ضعف محسوب میشود اما علت اصلی مقاومت بالای آلومینیوم نسبت به خوردگی است. فلزات در حضور اکسیژن هوا، خاک و آب بلافاصله وارد وکنش شده و اکسید فلز را تشکیل می دهند. این لایه اکسید شده، طی یک فرآیند شیمیایی به سطح فلز چسبیده و از انجام واکنش در هسته آن جلوگیری میکند. فرآیند اکسیداسیون در فلزاتی همچون فولاد و آهن با فلز آلومینیوم کاملا متفاوت است. فلزات آهن و فولاد پس از اکسیداسیون حالت پوسته پوسته به خود گرفته که سبب خوردگی آنها میشود. اما لایه اکسیدی آلومینیوم مقاوم و سخت است و بلافاصله خود را بازیابی می کند. بنابراین از آلیاژ آلومینیوم به دلیل مقاومت در برابر خوردگی به طور گستردهای در صنایع دریایی استفاده می شود.
این خاصیت ضدخوردگی سبب مقاومت بالای آلیاژهای آلومینیوم در محیطهای مرطوب و دریایی شده است.
- استحکام پیچشی بالا در تولید قطعات با هندسه پیچیده
- عمر طولانی
برای بهرهمندی از مشاوره رایگان ترخیص کالا با متخصصان ترخیصکار و همکاری با شرکت سلطان یاقوت میتوانید با شمارههای زیر تماس حاصل بفرمایید:
تلفن های تماس: 09121995406 – 02128111034