قطعات خودرو در هر شرکت خودروسازی، به صورت اختصاصی و منحصربفرد طراحی می شود؛ در نتیجه قطعات هر شرکت با دیگری متفاوت است. این شرکت ها در کنار تولید خودرو، با هدف جلوگیری از تولید و عرضه قطعات غیرمجاز و تقلبی، به ساخت قطعات یدکی نیز مشغولند. شرکت های تولید خودروی داخلی به واردات قطعات استاندارد خودرو نیازمند هستند. از طرفی دیگر بخش زیادی از خودروهای موجود درکشور وارداتی هستند و در صورت خرابی قطعات اصلی نیازمند جایگزینی قطعات یدکی می باشند. بنابر دلایل ذکر شده فرآیند ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی خودرو از گمرکات داخلی امری حساس و پیچیده است که فقط ترخیص کاران ماهر از پیچ و خم آن اطلاع دارند. در ادامه این مقاله به شرح اطلاعات لازم جهت ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی خودرو از گمرک پرداخته ایم.
واردات قطعات جانبی و لوازم یدکی خودرو
یکی از با ارزشترین و بزرگترین صنعت هر کشوری، صنعت خودروسازی آن است. شرکت های بزرگ خودروسازی در سراسر دنیا علاوه بر فعالیت اصلی خود، به ساخت و عرضه قطعات و لوازم یدکی خودرو نیز مشغولند. تاجران، قطعات جانبی خودرو و لوازم یدکی آن را (که در صورت خرابی و آسیب دیدگی قطعات اصلی مورد استفاده قرار می گیرند) برای تامین نیاز خودروسازی کشور، از نقاط مختلف جهان وارد می کنند. ژاپن، چین، آلمان، کره جنوبی و آمریکا از بزرگترین صادرکنندگان لوازم یدکی هستند که در این بین، خاورمیانه نیز بیشترین سهم از واردات و ترخیص لوازم یدکی را داراست.
هر خودرو از قطعات بیشماری تشکیل شده که نبود هر کدام از آنها فرآیند خودروسازی را با مشکل مواجه می کند. به طورکلی لوازم یدکی خودرو در دسته های زیر جای می گیرند:
- قطعات اصلی که در بدنه خودرو بکار گرفته می‌شوند (از قبیل رکاب، سپر، کاپوت، باربند)؛
- قطعات مربوط به کف کابین (از قبیل روکش صندلی، کمربند ایمنی، پایه صندلی، کف‌پوش)؛
- قطعات الکترونیکی و برقی (از قبیل رادیو، ضبط صوت، مانیتور، دوربین دنده عقب)؛
- قطعات مربوط به شاسی و پیشرانه (از قبیل لنت ترمز، روغن ترمز، پدال ترمز)؛
- قطعات مربوط به موتور (از قبیل رادیاتور، مخزن، لوله اگزوز، مخزن سوخت)؛
- قطعات متفرقه (از قبیل پلاک، داشبورد، کیسه هوا).
مدارک و مجوزهای لازم برای ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی خودرو از گمرک
مجوزهای بسیارمهم برای ترخیص لوازم یدکی خودرو از گمرک امام خمینی و دیگر گمرکات کشور از دو سازمان وزرارت صنعت ، معدن و تجارت (صمت) و مجوز بانک مرکزی به منظور تخصیص ارز می باشد. همچنین برای ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی از گمرک باید از سازمان استاندارد مجوز گرفته شود. یعنی این قطعات باید دارای استانداردهای مورد تایید سازمان استاندارد باشند؛ در غیر این صورت اجازه ورود به کشور را نخواهند داشت.
همچنین داشتن مدارک زیر برای ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی خودرو از گمرک الزامی است:
- بیمه‌نامه؛
- فاکتور خرید؛
- گواهی بازرسی کالا؛
- گواهی ثبت سفارش؛
- پیش فاکتور (پروفرما)؛
- بارنامه یا گواهی حاوی اطلاعات کالای وارد شده؛
- ترخیص یا گواهی تسویه حساب با حمل کننده کالا؛
- گواهی انبار کالا و لیست عدل بندی (نحوه چیدمان کالا)؛
- گواهی مبدا که توسط کشور مبداء صادر شده و نشان دهنده تمام اطلاعات کالاست.
ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی خودرو از گمرک
فرآیند ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی از گمرک ایران در گمرکات تخصصی مانند گمرک بوشهر و گمرک خرمشهر انجام می شود. همانطور که گفته شد صنعت خودروسازی یکی از مهمترین صنایع هر کشور است که بخش اعظمی از واردات آن نیز به این دسته کالاها اختصاص می یابد. تامین نیاز خودروسازان داخلی باید به موقع صورت بگیرد؛ وگرنه خسارت های زیادی متوجه واردکننده این قطعات می شود. از مهمترین مراحل ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی از گمرک، آماده سازی مدارک و اخذ مجوزات لازم از سازمان های مشخص شده است. پروسه اخذ مجوز زمانبر است و اگر در این زمینه از تجربه و مهارت ترخیص کار استفاده نشود، ممکن است فرآیند ترخیص کالا از گمرک بسیار طولانی شود.
به طور کلی فرآیند ترخیص کالا از گمرک شامل موارد زیر می شود:
- ثبت اظهار در سامانه EPL
- احراز هویت و تعیین مسیر
- کنترل کالا
- اخذ مجوزهای لازم
- بررسی تعرفه و تطبیق کالا توسط کارشناس
- تسویه و صدور مجوز ترخیص
- انبارداری و بارگیری
- خروج کالا از گمرک
تعرفه گمرک برای ترخیص قطعات جانبی و لوازم یدکی خودرو
تعرفه گمرکی جهت ترخیص لوازم یدکی خودرو سواری عمدتاً در ردیف 8708 جدول تعرفه طبقه بندی می شوند.
تعرفه گمرکی جهت ترخیص شمع خودروی سواری در ردیف 85111000 طبقه بندی می شود که دارای 22% حقوق گمرکی است.
تعرفه گمرکی جهت ترخیص كاسه، و ديسك ترمز براي اتوبوس، ميني بوس، كامیونت، كاميون و كاميون كشنده تريلر 87083021 است و دارای 15% حقوق ورودی است.
تعرفه گمرکی جهت ترخیص جعبه دنده یا gear box برای سواری و وانت 87084020 است و دارای 20% حقوق ورودی است.
تعرفه گمرکی جهت ترخیص کمک فنر برای سواری و وانت 87088011 است و دارای 20% حقوق گمرکی است.
تعرفه گمرکی جهت ترخیص کلاچ برای سواری و وانت و تراکتور کشاورزی 87089311 است و دارای 20% حقوق گمرکی است.
تعرفه گمرکی جهت ترخیص ایربگ 87089510 است و دارای 5% حقوق ورودی است.
