شرکت های معتبر در زمینه های مختلف تجاری از جمله فرآیند صادرات و واردات با داشتن شرایط خاص می توانند به عضویت فعالان مجاز اقتصادی اداره گمرک درآیند. گمرک جمهوری اسلامی ایران با هدف حمایت از صنعت تولید و صادرات کشور، تسهیلات ویژهای برای فعالان اقتصادی مجاز درنظر گرفته و به گمرکات اجرایی ابلاغ کرده است. در این مقاله به شرح اطلاعات بیشتر در زمینه شرایط خاص گمرک برای فعالان اقتصادی مجاز، سامانه (AEO)، تسهیلات گمرکی خاص فعالان اقتصادی و قوانین مربوط به آن پرداخته ایم.
به شما خواننده عزیز پیشنهاد می شود برای آشنایی با این مفاهیم تا آخر مقاله با ما همراه باشید.
فعالان اقتصادی مجاز به چه کسانی گفته می شود؟
فعال مجاز اقتصادی، شرکت واردکننده و یا صادرکننده مجازی است که با دارا بودن ویژگی های خاص، تسهیلات ویژهای از گمرک دریافت می کند. هدف از اعطای این تسهیلات، تسریع و پیشرفت در فرآیند واردات و صادرات کالا و همچنین ذخیره کردن منابع مالی کشور می باشد.
این شرکت ها برای اینکه جزو فعالان اقتصادی مجاز به حساب بیایند نیازمند دارا بودن شرایط زیر هستند:
- فاقد سابقه جعل اسناد گمرکی
- فاقد سابقه کیفری
- عدم سابقه ورشکستی به تقصیر و یا تقلب
همچنین شرکت های بازرگانی برای عضویت در فعالان مجاز اقتصادی باید دارای سابقه حجم تجارت خارجی با ارزش 12 میلیون دلار در زمینه واردات و یا حجم تجارت خارجی با ارزش حداقل 5 میلیون دلار در زمینه صادرات باشند.
شرکتهای تولیدی نیز می توانند با داشتن شرایط بالا و همچنین سابقه حجم تجارت خارجی با ارزش حداقل 5 میلیون دلار در زمینه واردات و یا حجم تجارت خارجی با ارزش حداقل 2 میلیون دلار در زمینه صادرات، در گروه فعالان اقتصادی مجاز قرار بگیرند.
معرفی سامانه فعالان اقتصادی مجاز (AEO)
برای آشنا کردن شما عزیزان با سامانه فعالان اقتصادی مجاز (AEO)به شرح موارد زیر پرداخته ایم:
پیشینه: سامانه فعالان اقتصادی مجاز (AEO)توسط سازمان گمرک جهانی با توجه به افزایش مبادلات جهانی تدوین و به گمرکات تمام کشورهای جهان ارائه شد. این سامانه در ایران زیر نظر سازمان مدیریت و برنامه ریزی از سال 1393 با ایجاد کمیته مرکزی فعالان اقتصادی مجاز با حضور دستگاه های دولتی آغاز گردید.
هدف تشکیل:
- ارائه چهارچوب استاندارد برای صادرات و واردات جهانی
- کاهش خطرات و ریسک های احتمالی
- سهولت امر تجارت جهانی
شرط اصلی عضویت: اثبات کیفیت کاری شرکت های متقاضی در جهت جلوگیری از عدم دخل و تصرف در کالا و رعایت تمامی قوانین گمرکی کشور مربوطه
مزایا:
- افزایش اعتماد گمرک نسبت به این شرکت ها
- کاهش یا حذف نظارت گمرکی بر کالاهای وارداتی و صادراتی آنها
- افزایش سرعت و زمینه پیشرفت کاری
شرکتهای عضو:
- تولیدکنندگان
- صادرکنندگان
- واردکنندگان
- بازرگانان
- کارگزاران گمرکی
- فورواردرها
- شرکتهای حمل و نقل بین المللی
تسهیلات 18 گانه گمرک برای فعالان اقتصادی مجاز
همانطور که گفته شد، اداره گمرک طی ابلاغی های از تسهیلات ویژه برای فعالان مجاز اقتصادی خبر داد. جزئیات این تسهیلات به شرح زیر است:
- ترخیص کالا خارج از سطح ۳ (مسیر قرمز)
- پذیرش ضمانت‌نامه بانکی حداکثر یک ساله برای ترخیص قطعی ماده ۶ قانون امور گمرکی
- پذیرش ضمانت‌نامه بانکی برای ترخیص قطعی و سایر رویه‌های ماده ۶ آئین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی
- استفاده از تسهیلات ماده ۵۷ آئین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی
- استفاده از تضمین بیمه‌ای برای صادرات
- استفاده کامل از تسهیلات بسته حمایت از تولید
- استفاده کامل از تسهیلات بسته حمایت از صادرات
- تخفیف در هزینه خدمات انجام امور گمرکی، موضوع بند الف ماده ۳ آئین‌نامه اجرایی قانون امور گمرکی (حداکثر تا سقف ۵۰ درصد)
- استفاده از حداقل تضمین در کلیه مواردی که در قانون امور گمرکی و آئین‌نامه اجرایی به تضمین اشاره شده است.
- رسیدگی به پرونده اختلافات گمرکی فعالان اقتصادی مجاز به‌صورت فوری و خارج از نوبت در کمیسیون‌های پیگیری به اختلافات گمرکی
- ارائه مجوز ایجاد انبار اختصاصی
- انجام فرآیند استرداد، مطابق با تسهیلات پیش‌بینی شده در بسته حمایت از تولید با اخذ تعهد
- نگهداری بخشی از کالا به‌عنوان وثیقه خارج از نوبت مطابق تسهیلات پیش‌بینی شده در بسته حمایت از تولید با اخذ تعهد
- استفاده از تسهیلات ماده ۴۲ قانون امور گمرکی
- استفاده از تسهیلات موضوع استاندارد ۳۲-۳ کنوانسیون تجدیدنظر شده کیوتو
- استفاده از تسهیلات ماده ۶ قانون امور گمرکی کالای متعلق به وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی با تعهد مسئولان مالی سازمان و اشخاص با اخذ ضمانت‌نامه بانکی با حداکثر سقف یکساله
- رسیدگی خارج از نوبت اظهارنامه با توجه به ضرایب تعیین شده و ضریب اهمیت زمانی سطح دو در سامانه جامع امور گمرکی
- پذیرش و تسهیل ورود موقت برای صادرکنندگان
به استناد مفاد تبصره ۱ ذیل بند الف بخشنامه «دستورالعمل نحوه اخذ ضمانت‌نامه بانکی» رئیس کل گمرک ایران (در خصوص پذیرش ضمانت‌های موضوع بندهای ۲ و ۳ و ۶ فوق‌الذکر)، ارائه ضمانت‌نامه بانکی با سر رسید حداکثر یک ساله بابت حقوق ورودی از سوی شرکتهای مصوب شده به‌عنوان فعال اقتصادی مجاز (AEO) در هر زمان از سال امکان‌پذیر است.
در صورت احراز و اثبات موارد تخلف شرکت‌ها از معیارهای مندرج در شیوه‌نامه، تسهیلات اعطایی لغو خواهد شد.
قوانین و مقررات مرتبط با تسهیلات ۱۸ گانه گمرک برای فعالان مجاز اقتصادی
فعالان اقتصادی مجاز که از تسهیلات 18 گانه بهره مند می شوند ملزم می باشند فعالیتهای خود را در چهارچوب قوانین زیر انجام دهند:
ماده ۶- واردات قطعی کالا مستلزم پرداخت حقوق ورودی متعلقه است. گمرک می‌تواند کالای متعلق به وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی را مشروط بر این که جنبه تجاری نداشته باشد با تعهد مسؤولان مالی سازمان مربوطه با تعیین مهلت و کالای متعلق به سایر اشخاص را با اخذ ضمانت‌نامه بانکی و تعیین مهلتی که حداکثر بیش از یک‌سال نباشد برای پرداخت حقوق ورودی به‌طور قطعی ترخیص کند.
تبصره ۱- افزایش حقوق ورودی شامل کالای موجود در اماکن گمرکی نیست.
تبصره ۲- درآمدهای موضوع این قانون با رعایت حکم ماده (۱۶۰) به حسابی که از سوی خزانه‌داری کل کشور تعیین و توسط گمرک ایران اعلام می‌شود واریز می‌گردد. گمرک مکلف است در قبال دریافت هرگونه وجه، رسید آن را به پرداخت‌کننده تسلیم نماید.
ماده ۵۷ آئین نامه اجرایی قانون امور گمرکی کالای صادراتی به منظور انجام تشریفات گمرکی باید به انبارهای گمرکی تحول گردد، مگر در مواردی که صاحب کالا به صورت کتبی تقاضا نموده باشد که در این صورت گمرک می‌تواند اجازه انجام عملیات ارزیابی در خارج از این اماکن را صادر نماید. در موارد استثنایی و در صورتی که کالا اظهار و وجوه متعلقه تأمین شده باشد، گمرک می‌تواند با تقاضای کتبی صاحب کالا یا نماینده قانونی وی با انجام عملیات ارزیابی کالاهای وارداتی در خارج از اماکن گمرکی نیز موافقت نماید.
