حمل خرده بار و هرآنچه باید بدانید

با توجه به توسعه روزافزون تجارت و بازرگانی بین المللی در جهت تبادل کالاها میان کشورهای مختلف، روش های حمل و نقل متفاوتی شکل گرفته اند. ضرورت انتقال کالاها با کانتینر در گمرک از یک طرف و حجم و وزن کم بعضی کالاها از سمت دیگر، سبب ایجاد روشی به نام حمل خرده بار یا گروپاژ شد. در این روش، کالاهای افراد مختلف به صورت تلفیقی کنار هم و درون یک کانتینر قرار می گیرند. هر آنچه لازم است درمورد حمل کالا به روش خرده بار یا گروپاژ بدانید در ادامه این مقاله آورده شده است.

لیست مطالب

حمل کالا به روش خرده بار یا گروپاژ چیست؟

خرده بار یا گروپاژ (Groupage) یکی از روش های پرکاربرد در حمل و انتقال های بین المللی از طریق کانتینر است. این روش زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که حجم و وزن کالای مورد نظر شما کمتر از یک کانتینر است (خرده بار) و باقی فضای آن خالی می ماند. در این صورت، کالاهای خرده بار متعلق به افراد مختلف که دارای مقصد یکسان یا نزدیک به هم هستند را پس از بسته بندی هر محموله، درون یک کانتینر قرار می دهند. همانند تمام روش های حمل و نقل دیگر، روش خرده بار یا گروپاژ نیز دارای قوانین و مقررات خاص خود است که رعایت آنها الزامی است. یکی از قوانین مهم در روش گروپاژ این است که کالاهایی که به مجوز خاصی نیاز ندارند همراه کالاهای نیازمند مجوز در یک کانتینر قرار نگیرند. این امر، باعث می‌شود بار تا زمان اخذ مجوز (کالاهای نیازمند استاندارد) در گمرک بماند و اجازه ترخیص به آن داده نشود که سبب تاخیر در ترخیص دیگر کالاهای موجود در کانتینر نیز می شود.

چه کالاهایی از طریق روش حمل خرده بار یا گروپاژ منتقل می شوند؟

به طور کلی، کالاهایی که حجم و وزن کمتر از یک کانتینر دارند به شیوه خرده بار یا گروپاژ حمل می شوند. برخی از رایج ترین این کالاها عبارتند از:

انتقال بارهای نمایشگاهی بین دو کشور؛
دریافت نمونه کالاهای تجاری از شرکت های مختلف بین المللی؛
خرید وسایل با حجم کم؛
واردات کالای موقتی به عنوان مثال تعمییرات دستگاه های معدنی که بعد از طی زمانی مشخص از کشور خارج می شود؛
انتقال دستگاه های حساس مانند ایکس ری که با احتیاط باید حمل شوند از طریق حمل هوایی؛
جهت مصارف شخصی مانند خرید از سایت های حراجی دنیا.

نکات مثبت و منفی حمل کالا به روش خرده بار یا گروپاژ

در مجموع می توان گفت مزایای روش حمل خرده بار یا گروپاژ از معایب آن بیشتر است.

مزایای حمل کالا به روش خرده بار یا گروپاژ عبارتند از:

صرفه اقتصادی در هزینه های حمل و نقل؛
جلوگیری از شکستن یا آسیب به کالا با پر کردن کانتینر از کالاهای دیگر؛
کاهش ریسک ضرر و زیان؛
کاهش هزینه های مربوط به بسته بندی و کانتینر؛
کاهش هزینه بیمه؛
صرفه جویی در مصرف سوخت و کاهش انتشار کربن در محیط.

از معایب و نقاط منفی حمل کالا به روش خرده بار می توان به طولانیتر شدن فرآیند جابه جایی و ترخیص کالای مورد نظر و امکان از بین رفتن نیاز روز در بازار اشاره کرد؛ زیرا کالاها به صورت تلفیقی درون کانتینر قرار گرفته و ممکن است زمان ترخیص و مجوزهای لازم برای هرکدام با یکدیگر متفاوت باشد.

انواع بارنامه در روش حمل خرده بار یا گروپاژ

متصدیان حمل و نقل در این روش که کالاها به صورت تلفیقی کنارهم قرار می گیرند، یک بارنامه کلی به نام بارنامه مادر برای کل محموله صادر می کند.

علاوه بر بارنامه مادر، متصدی حمل و نقل موظف است بارنامه خود تلفیق‌گر برای هر صاحب کالا صادر کند.
شرکت های حمل و نقل با دادن بارنامه به صاحبان کالا موظف می شوند محموله را سالم به مقصد برسانند.

بررسی روش های بسته بندی کالا در حمل خرده بار یا گروپاژ

یکی از موثرترین راه‌‌ حل های کاهش خطر در حمل کالاها به روش گروپاژ، به کارگیری بسته بندی مناسب جهت حفاظت از کالاهاست. در ادامه به برخی از گزینه‌های بسته بندی اشاره خواهیم کرد:

بسته بندی کوچک: این روش از نظر مالی صرفه اقتصادی دارد ولی سطح امنیت آن بسیار پایین است.
جعبه مقوایی: این روش به دلایل زیر چندان توصیه نمی شود:
مضر برای محیط زیست
رطوبت پذیری بالا
عدم مقاومت در پذیرش وزن زیاد محموله و فشار بالای بار
پالت پلاستیکی: در مقایسه با جعبه های مقوایی از مقاومت بالاتری در برابر عوامل مختلف برخوردارند، اما باز هم ممکن است با وارد آمدن فشار زیاد مقاومت خود را از دست بدهند و خراب شوند. از جمله معایبی که می توان برای پالت های پلاستیکی اشاره کرد، عدم ثبات آنها و به حرکت درآمدن آنها طی مسیر حمل و نقل است که باعث آسیب دیدن کالاها می شود.
پالت چوبی: بهترین روش بسته بندی کالا در حمل و انتقال بین المللی است؛ زیرا قابل بازیافت بوده و به چرخه طبیعت آسیب نمی رساند. همچنین این پالتهای چوبی فضای کمتری اشغال کرده و دوام آنها بالاتر از روش های دیگر است.

کانتینرهای مورد استفاده در حمل خرده بار یا گروپاژ

به طورکلی دو نوع کانتینر در حمل خرده بار مورد استفاده قرار می گیرند:

کانتینرهای FCL (Full Container Load) کانتینرهای اختصاصی هستند که به منظور حمل بار و کالاهای یک بازرگان در نظر گرفته می شوند. کالای حمل شده توسط این کانتینرها مربوط به یک پروانه گمرکی می باشد. محموله های FCL کل کانتینر را اشغال می کنند یعنی کانتینر در کارخانه بارگیری و مهر و موم می شود و هنگامی که به مقصد می رسد تخلیه می شود. این کانتینرها در واقع با نام کانتینرهای دربستی شناخته می شوند.
کانتینرهای LCL (Less-than Container Load) این کانتینرها حامل کالاهای مربوط به اشخاص مختلف در کنار هم می باشند. برعکس کانتینرهایFCL، کالاهای حمل شده با این کانتینرها مربوط به چند پروانه گمرکی است.